مراحلی هست که اگر درست و اصولی آن ها را بگذرانید آینده شغلی فوق العاده ای در حسابداری خواهید داشت. کسانی که بخواهند در حرفه حسابداری فعالیت کنند بهتر است تحصیلات دانشگاهی مرتبط داشته باشند و البته ترجیح با کسانی است که فارغ التحصیل رشته حسابداری باشند. ولی کسانی که در حرفه حسابرسی و یا مدیریت بازرگانی یا دولتی که واحدهایی از حسابداری را طی کرده اند می توانند وارد این رشته شوند. البته این استثنا هم دارد که حتی افرادی که در رشته هایی مثل جغرافی – ریاضی – شیمی وارد این رشته شده اند که به موفقیت هایی هم دست یافته اند. ولی اگر کسی بخواهد در این حرفه مدارج بالایی کسب کند صرفا لازم است در رشته حسابداری تحصیلات دانشگاهی داشته باشد . پس بهترین حالت این است که افراد در همین رشته دارای تحصیلات دانشگاهی باشند تا حداقل با مفاهیم اولیه حرفه اشنایی داشته باشند .
اینکه حسابدار چه مسیری را باید طی کند تا بتواند به راس حرفه خود برسد برای بسیاری از حسابداران جای ابهام است که ما در این مقاله ان را به طور کامل توضیح می دهیم.
اکنون به طبقه بندی حرفه حسابداری می پرازیم :
سلسله مراتب شغلی در حسابداری
1- در ابتدای امر فرض می کنیم یک خانم فرضی فارغ التحصیل رشته حسابداری از یکی ار دانشگاههای کشور بوده و می خواهد در حرفه حسابداری مشغول به کار شود. توصیه ما این است که تا پایان تحصیلات دانشگاهی در مقطع کارشناسی دانشجویان به دنبال داشتن حرفه نباشند. چرا که حرفه مناسب برای دانشجویان خیلی به ندرت در بازار کار وجود دارد. افراد با وجود دانشجو بودن و عدم امکان حضور تمام وقت در محل کار ، شرکت های خیلی محدودی برای استخدام اینگونه افراد اقدام می کنند. ولی باز هم هستند شرکت هایی که به صورت پاره وقت دانشجویان را می پذیرند.
پس بهترین حالت این است که تا پایان تحصیلات کارشناسی یا لیسانس خانم فرضی به سراغ داشتن شغل حسابداری نباشد. ولی اگر مجبور به داشتن شغل است می تواند به صورت پاره وقت در شرکت ها به عنوان “کمک حسابدار ” مشغول به کار شود .که البته از حقوق و مزایای کاملی هم در این صورت برخوردار نخواهد بود.
ولی بعد از فارغ التحصیلی می تواند تمام وقت استخدام شده و حقوق و مزایای کاملی داشته باشد . در این صورت یعنی بعد از اتمام تحصیلات دانشگاهی لازم است خانم فرضی حتما در کارگاه های مربوط به رشته حسابداری شرکت کند. چرا که حسابداری یک فن است و برای مهارت یافتن در حرفه باید دوره های عملی را در اموزشگاه ها طی کند و یا می تواند در شرکتی که قرار است به عنوان حسابداری کار کند و یا شرکت های دیگر دوره های کاراموزی را سپری کرده و مهارت لازم را بدست اورد.
پس در ابتدای امر می بایست به عنوان کارآموز حسابداری مشغول به آموزش شود.
2- بعد از دوره کارآموزی که مدت آن در صورتی که فارغ التحصیل رشته باشید حداقل سه ماه و در صورتی که فارغ التحصیل رشته های دیگر باشید حداقل 6 ماه طول خواهد کشید ؛ خانم فرضی می تواند به عنوان کمک حسابدار در کنار حسابدار شرکت مشغول به کار شود. دوره کمک حسابداری حداقل 2 سال است که طی آن خانم فرضی کلیات حرفه و مطالب فنی آن را آموزش می بینند و بسیاری از نکات را مشاهده و یاد می گیرد.
بنابراین مرحله دوم مرحله کمک حسابداری است.
3- بعد از تقریبا 2-3 سال کمک حسابداری خانم فرضی می تواند در شغل حسابدار مشغول شود یعنی با سمت حسابدار ساده .
در این جا حسابداران به دسته های محتلف دسته بندی می شوند که عمده ترین انها عبارتند از :
1- حسابدار فروش
2- حسابدار انبار
3- حسابدار مالی
4- حسابدار مالیاتی
5- حسابدار حقوق دستمزد و ….
مدت زمان فعالیت در پست حسابدار حدو مرزی ندارد. یک نفر می تواند تا 30 سال حسابدار فروش باشد و ارتقایی پیدا نکند و یک نفر بعد از مدتی به مقام بالاتر صعود کند. اینکه افراد بخواهند ارتقا پیدا کنند بسته به نظر شخصی خودشان است بخصوص در این مرحله .
حال ما فرض می کتیم که خانم فرضی بعد از 4-5 سال که در قسمت حسابداری شرکت فعالیت داشت ، حال می خواهد به درجات بالاتر برود. این در حالیست که تمام دسته های بالا که ذکر شد را کار کرده و نسبت به همه آن ها اطلاع داشته باشد. یعنی اطلاعاتی در مورد حسابداری فروش – انبار- حقوق و دستمزد- مالی – مالیاتی . چرا که اگر نسبت به آن ها اطلاعی نداشته باشد نمی تواند در پست بالاتر موفق باشد.
پس در این مرحله حسابدار باید تحت عنوان حسابدار ساده که اطلاعات کاملی نسبت به شاخه های حسابداری جمع آوری کرده است به فعالیت بپردازد. هرچه که زودتر این اطلاعات را کامل کند زودتر می تواند ارتقای شغلی کسب نماید.
4- بعد از پست حسابدار ساده خانم فرضی می تواند به عنوان رییس حسابداری در شرکت مشغول به کار شود. که در این صورت یک یا دو یا چند نفر کمک حسابدار و یا حسابدار ساده تحت امر خود دارد.
رییس حسابداری یعنی نظارت بر امور حسابداران شرکت و ارائه گزارشات حسابداری به مدیر مالی شرکت.
این پست حداقل 5 سال زمان نیاز دارد که در صورتیکه خانم فرضی بخواهد ارتقا پیدا کند لازمه آن ، داشتن تحصیلات دانشگاهی در حد فوق لیسانس و کارشناسی ارشد در رشته حسابداری یا حسابرسی و یا مدیریت مالی و یا مهندسی مالی خواهد بود.
خانم فرضی باید قوانین مالیاتی – بیمه تامین اجتماعی – سازمان کار و رفاه اجتماعی – اصول حسابرسی و تهیه صورت های مالی ، تجزیه و تحلیل صورت های مالی و انواع گزارشات مالی و مالیاتی و مقداری قوانین حقوقی را هم بداند. تا بتواند در پست مدیریت مالی موفق باشد.
بر این اساس مرحله چهارم تحت عنوان رییس حسابداری است که حداقل 5 سال زمان می برد. البته با توجه به تجربیاتی که افراد بدست می آورند می تواند کمتر یا بیشتر باشد.
5- فرضا این خانم اطلاعات خوبی در زمینه هایی که در بالا ذکر شد بدست آورده. اکنون می تواند در سمت مدیر مالی شرکت مشغول به فعالیت باشد . مدیریت مالی یا سرپرست مالی یا معاونت مالی همگی مستلزم داشتن اطلاعات بسیار بالایی در زمینه هایی مثل مالیات – حسابرسی – اداره کار – بیمه تامین اجتماعی می باشد. البته داشتن مدرک کارشناسی ارشد هم کمک بسزایی در موفقیت شغلی افراد می نماید.
حداقل 7-5 سال فعالیت در حرفه مدیریت مالی کافیست که با داشتن تجربیات مختلف در زمینه های مختلف فرد بتواند به عنوان مشاور مالی مشغول به فعالیت شود. توجه کنید که داشتن تجربه در زمینه های مختلف در شرکت های مختلف برای این پست لازم و ضروری است. چه بسا که یک نفر که تمام سابقه شغلی خود را در یک شرکت خاص فعالیت داشته و از شرکت های مختلف با انواع مختلف فعالیت بی اطلاع است ابدا نمی تواند در پست مشاور مالی موفق باشد .
هر چند در کنار سابقه شغلی مفید و موثر داشتن اطلاعات تئوری و مطالعات مختلف و مرتبط در حرفه هم تاثیر بسزایی در موفقیت افراد به عنوان مشاور خواهد داشت .
پس مرحله پنجم پست مدیریت مالی است که فرد حداقل 5-7 سال باید در آن فعالیت داشته باشد تا بتواند در حرفه مشاور که مرحله بعدی است گام نهند.